با نگریستن به نقشه کشورمان ، استانی با مساحت تقریبی 100 هزار کیلومتر در قلب تصویر خود نمایی می کند ؛ استانی که در ناحیه گرم و خشک کشور واقع شده و شهرهایی نظیر کاشان ، گلپایگان ، نجف‌آباد ، نایین ، نطنز ، مبارکه ، شهرضا ، خوانسار ، آران و بیدگل و شاهین‌شهر را در دل خود جای داده است . استانی به نام اصفهان که مجموعه ای از پیروان ادیان مختلف و اقوام گوناگون را پذیراست و به نمادی از دموکراسی تبدیل شده است . در میان این استان ، سومین شهر پروسعت و جمعیت کشور ، پایتخت فرهنگی جهان اسلام ، نصف جهان یا شهر اصفهان قرار دارد . اصفهان که از زمان حکومت صفویان تا به امروز همواره یکی از پر رونق ترین شهرهای ایران بوده و با تکیه بر زیبایی های طبیعی و معماری چشم نواز اسلامی خود همگان را مجذوب خود کرده است ، یکی ازقطب های اصلی صنعت کشور می باشد . وجود مجتمع فولاد مبارکه ، مجموعه پلی‌اکریل ، تولید سیمان ، خودروسازی و صنایع نظامی این استان را به یکی از استان های متمول کشور تبدیل کرده است . وجود جاذبه های گردشگری فراوان در این استان و همچنین اماکن دیدنی نظیر موزه ها ، پل ها و ... ، مراکز تفریحی و خرید این استان – علی الخصوص شهر اصفهان – سبب شده است تا سالانه میلیون ها نفر از داخل و خارج کشور به دیدار آن بشتابند . وجود صنایع متعدد نیز به جاذبه دیگری برای کشش صنعتگران ، کارفرمایان و کارگران به این استان تبدیل شده است که با شروع هر پروژه و احداث هر سایت ، بر تعداد آنان افزوده می شود . وجود چنین عواملی در کنار افزایش جمعیت اصفهان در اثر تولد کودکان سبب شده است تا بر تعداد جمعیت 3 میلیونی شهر و 5 میلیونی استان افزوده شود . در مبحث افزایش جمعیت ، یکی از اصلی ترین دغدغه های دولتمردان و مقامات تصمیم گیرنده کلانشهرها ، تامین مسکن مردم جامعه در کنار نیازهای بنیادین دیگری چون خوراک ، تامین پیشنیاز های سلامت و اشتغال آن ها می باشد . برای ساخت ساختمان هایی برای گذران زندگی ، راه حل ها و روش های متعددی وجود دارد که یکی از این روش ها استفاده از ساختمان پیش ساخته می باشد . ساختمان های پیش ساخته ، به دلیل ساخت در محیطی صنعتی و انتقال به محل مورد نظر ، دارای قیمت تمام شده ارزان تری نسبت به ساختمان های سنتی ساز هستند ، از این روی استفاده از ساختمان پیش ساخته بسیار مقرون بصرفه بنظر می رسد . در شهرهای حاشیه ای استان ، به دلیل وجود طبیعت بکر و آرامش مثال زدنی آن ، افراد زیادی برای کسب آرامش و استراحت به آن پناه می آورند . یکی از مهمترین فواید استفاده از ساختمان پیش ساخته در این استان ، امکان احداث بنا در اماکنیست که امکان ساخت ساختمانی سنتی در آن وجود ندارد . ساختمان پیش ساخته با توجه به اینکه از جنس بتن ، چوب ، کامپوزیت ، پروفیل های سبک و سایر مواد رایج در شهرسازی قابل تولید است ، تمامی نیاز های یک کافرما را برآورده می سازند و همسو با نوین ترین روش های معماری ، محیطی امن ، در عین زیبایی و سادگی فراهم می اورد .
ساختمان پیش ساخته دارای مزایای فراوانی می باشد ؛ عده ای آن را به دلیل قیمت مطلوب و مناسبش می پسندند ، عده ای جذب قابلیت جابجایی آن می شوند و عده اجرای هر طرح و پلنی با کمک متد ساختمان پیش ساخته را ارج می نهند . فواید متعددی برای این پدیده برشمرده می شود ، تا جایی که برخی از فواید آن در سایه می مانند . یکی از این فواید امکان تعبیه پنل های خورشیدی و بهره گیری از انرژی پاک در ساختمان پیش ساخته می باشد ، لذا برای استقرار در این بنا و ساخت آن به محیط پر هیایوی شهری و یا قرار گرفتن در مجاورت سایر ساختمان ها نیازی نیست . وجود دیوارهای عایق حرارت و صوت ، امکان طراحی و ساخت در ابعاد بسیار کوچک و بسیار بزرگ با دیواره های توپر از دیگر مزایای آن است . یکی دیگر از تفاوت های ساختمان پیش ساخته با بناهای معمول در قیمت تمام شده آن ها می باشد . در ساختمان های عادی ، متقاضیان خرید ملک علاوه بر صرف مبلغی برای ساختمان مورد نظرشان ، بخشی از زمین را نیز میخرند و مالکیت آن را بدست می آورند در حالی که در خرید ساختمان پیش ساخته چنین نیست . این اتفاق می تواند ویژگی خوب و یا ویژگی بد خرید ساختمان پیش ساخته باشد چراکه اگر فردی به دنبال سرمایه گذاری باشد ، با خرید یک ساختمان سنتی ساز ، زمین آن را نیز که قابلیت پیشرفت قیمت را داشته را نیز خریده است ، حسن این عمل در این است که پس از سال ها ، اگر ملک مورد نظر مستهلک شده و ارزش خود را از دست دهد ، هنوز هم زمینی وجود دارد که به عنوان سرمایه حفظ شده و در صورت فروش به مالک پرداخته شود ، اما ناگفته نمامد که خرید چنین ملکی هزینه زیادی در بر دارد . از سوی دیگر ، زمانیکه از ساختمان پیش ساخته ارزان صحبت می کنیم به عنوان مثال می توان سازه ای 40 متری را با قیمت 60 میلیون تومان ابتیاع کنیم . دلیل این ارزانی نیز استفاده از مواد ارزان قیمت در تیراژ بالا می باشد و بدیهیست که با افزایش کیفیت مواد اولیه ، افزایش جزئیات نقشه سازه ، افزایش متراژ و سایر عوامل موثر ، قیمت نهایی افزایش می یابد . ساختمان پیش ساخته ارزان قیمت در استان هایی خاص نیز با شرایط ویژه واگذار می گردند . به عنوان مثال ، می توان در شهرهای شمالی ، ساختمان پیش ساخته ارزان قیمتی را با پیش پرداخت کم خرید و همانند ساختمان های معمولی که با کمک وام هایی از سوی بانک ها و موسسات مالی خریداری می گردند ، این سازه ها را نیز خرید که با توجه به تعداد محدود هریک در هر شهر و استان ، پس از اعلام فروش شرایطی ، با استقبال خوب خریداران مواجه می شوند . یکی دیگر از نکات حائز اهمیت در ساخت و خرید ساختمان پیش ساخته ، مدت زمان سفارش ، ساخت و نصب آن می باشد . مدت زمان ساخت این ابنیه ، مانند سایر خدمات سفارشی ، تابعی از میزان درگیری مجموعه سازنده می باشد . اگر روند ساخت و ساز عادی پیش رود ، می توان میزان ساخت سازه ای 50 متری را 1 ماه و نصب آن را 1 الی 2 روز در نظر گرفت .
در مواقعی به ساختمان پیش ساخته به عنوان مکانی برای اسکان دائم نگاه نمی شود ، به عنوان مثال شخصی به دنبال« مینی خانه » ای برای استراحت چند روزه در باغ خود و یا اتاقی برای نگهبانی مجتمعی باشد ، می تواند به ساختمان های پیش ساخته به عنوان یک گزینه جدی نگاه کند . این سازه ها که در تمامی ابعاد خود پیشنیاز های سخت افزاری یک زندگی را دارند ، در مواقعی مقرون بصرفه ترین گزینه ممکن هستند . در مثال فوق ، یک ساختمان پیش ساخته ارزان قیمت 20-30 متری ، دارای سرویس بهداشتی ، آشپزخانه و در صورت صلاحدید سفارش دهنده دارای افزونه های بیشتری نیز می باشد . این ساختمان پیش ساخته با داشتن این کلیات ، دارای بدنه ای ضد حریق ، عایق ، مقاوم و امن بوده و در صورت تعبیه ورق های خورشیدی ، برق مصرفی خود را نیز تامین می نماید ؛ حال اگر قیمت تمام شده این مجموعه 30 میلیون تومان شده باشد ، در صورتی که قصد ساخت آن با متد رایج و مصالح عادی را داشتیم ، علاوه بر هزینه به مراتب بالاتر ، کیفیت کمتر و زمان آماده سازی بیشتری صرف می کردیم . اگر قصد ساخت ساختمان پیش ساخته در اندازه ای جز حالت کلبه ای را داشته باشیم ، هزینه ها به مقدار قابل توجهی افزایش می یابد . لازم به ذکر است که برای ساخت ساختمان پیش ساخته هیچ محدودیتی وجود ندارد و هرآنچه که در سازه های معمولی دیده می شود (مانند ساخت پارکینگ ، بالکن ، حیاط خلوت ، اتاق در طبقه فوقانی) در ساختمان های پیش ساخته نیز قابل اجراست . یکی دیگر از محاسن ساختمان های پیش ساخته ارزان قیمت ، امکان اسکان افرادیست که با پول کم ، عجله زیادی برای خانه دار شدن دارند . هزینه تمام شده ساختمان های پیش ساخته شاید با میزان پیش پرداخت یک واحد اجاره ای برابری کند ، لذا برای افرادی که امکان نصب ساختمان پیش ساخته را دارند ( به عنوان مثال زمینی مناسب این کار ) ، خرید و سکنی گزیدن در این ابنیه ، اتفاقی مهم و شیرین می باشد ، علی الخصوص اینکه این افراد می توانند با سلیقه خود ، نقشه سازه مورد نظر خود را ارائه داده ، در طراحی و انتخاب مواد اولیه آن دخالت کنند ، در مدت زمانی کوتاه شاهد ساخت آن باشند و در نهایت پس از آماده سازی زمین مربوطه و ساختمان های پیش ساخته ، در آن مستقر شوند . کشور ما ، به دلیل قرار گرفتن روی کمربند زلزله و داشتن گسل های فراوان ، همواره در معرض خطر زلزله قرار دارد و وجود ساختمان هایی قدیمی ، با ساخت غیر اصولی خطر افزایش خسارات را به شدت افزایش داده است . حسن دیگر ساختمان پیش ساخته نسبت به نمونه های سنتی خود ، مقاومت بیشتر در برابر زلزله می باشد . همانطور که مستحضرید ، میزان تکانه های یک ساختمان در اثر زلزله ، به جِرم ساختمان ( سنگینی ) و میزان تداخل آن با زمین بستگی دارد و قوانین تصحیح شده شهرسازی ، نیم نگاهی به این اصول ساده داشته اند . ساختمان پیش ساخته به دلیل وزن بسیار کمتر نسبت به نمونه های سنتی ، در اثر زلزله متحمل ارتعاش کمتری شده ، در نتیجه میزان خسارات وارده بر آن بسیار کمتر می باشد .
به بیانی ساده ، به بناهایی که اسکلت اصلی آن ها در محل کارخانه ساخته شده و در محلی دیگر مونتاژ می شوند ساختمان پیش ساخته می گویند . یکی از مهمترین زیر شاخه های اصلی ساختمان پیش ساخته ، کانکس ها می باشند . کانکس ها نوعی ساختمان پیش ساخته می باشند که در محل هایی که به هر دلیلی امکان احداث بنایی با روش های مرسوم وجود نداشته باشد منتقل می شود . عدم امکان احداثی که ممکن است دلایل متعددی داشته باشد ، مانند سایتی که پذیرای کارگران و مهندسانی تا پایان پروژه است و ساخت پناهگاهی دائم برای آن ها بصرفه نیست و کمپ زدن نیز مکفی نیست ، مانند نگهبانی که امکان ساخت دفتری مجزا به دلیل کمبود بودجه برای وی فراهم نیست و یا مدرسه ای در دل کوه که ساخت سنتی آن پر هزینه ، خطرناک و یا حتی غیر ممکن می باشد . از این رو بهترین گزینه برای جایگزینی بناهای فوق استفاده از ساختمان پیش ساخته و در راس آن کانکس می باشد . کانکس ها دارای 2 زیر مجموعه اصلی چرخ دار و ثابت می باشند که مدل ثابت آن ، نمونه هایی هستند که در محیط پیرامون ما به وفور یافت می شوند . نمونه های چرخدار این نوع ساختمان پیش ساخته نیز با اتصال به یک تراک (خودرو) قابلیت جابجا شدن را دارد . از مهمترین مزایای استفاده از ساختمان پیش ساخته و در این مورد کانکس ها ، قابلیت فروش آن ها بدون توجه به قیمت زمین می باشد . اگر شما در محله ای گران قیمت دارای یک ملک باشید ، بخش عمده قیمت این ملک برای زمین آن می باشد ، کمااینکه ممکن است ملک شما پس از واگذاری تخریب شده و ساختمانی دیگر به جای آن احداث شود . حال فرض کنید همین ملک در منطقه ای ارزان از شهرتان قرار داشته باشد ، علی رغم یکی بودن این 2 ملک ، تفاوت بسیار چشم گیری در قیمت آن ها وجود دارد ، بدیهیست که این تفاوت به دلیل محل قرار گیری آن هاست . اگر این بنا یک ساختمان پیش ساخته بود شرایط به گونه دیگری پیش میرفت چراکه مالکیت یک کانکس صرفا به معنای مالکیت زمین آن نیست و خریدار می تواند با خرید این ساختمان پیش ساخته به مکانی دیگر نقل مکان کند . این مثال به وضوح یکی از مزایای منحصر بفرد یک این ساختمان ها را نشان می دهد . از سویی دیگر می دانیم در امر تولید ، با افزایش تیراژ ، قیمت ها سر شکن شده و در نتیجه قیمت تمام شده ارزان تر می شود . قیمت ساختمان های پیش ساخته به این دلیل مقرون بصرفه می باشد که تیراژ ساخت آن ها بالاست . به عنوان مثال وقتی برای ساخت اینگونه بناها در یک روز 1000 چارچوب درب ساخته شود ، همان هزینه ای برای کارگر ،آب ، برق ، اجاره بهای سوله ، انبار و ... صرف می شود که کارخانه ای دیگر برای ساخت 500 چارچوب برای بناهای سنتی می پردازد . با اینکه این مثال خیلی سطحی و اجمالیست و به همه متغیر ها نمی پردازد ولی شَمای کلی کار را ارائه می دهد . مقاومت بالای ساختمان پیش ساخته نیز از دیگر مزایاییست که نمی توان آن را نادیده گرفت . سازه های سنتی دارای وزن زیادی هستند ؛ چوب ، سنگ ، آهن ، بتن ، گچ ، سیمان و گِل ، هیچ یک از این مواد بصورت یکجا با «ساندویچ پنل و ورق های پی وی سی» قابل مقایسه نیستند . این 2 ماده با داشتن فاکتورهایی مانند وزن سبک ، مقاومت بالا در برابر مخاطرات طبیعی و عوامل غیر طبیعی ، انعطاف پذیری بیشتر و قیمت ارزانتر محصولی را می سازند که حداکثر مقاومت را در برابر خطرات احتمالی دارد .
هزینه ساختمان پیش ساخته نیز مانند سایر هزینه های ساخت و ساز و یا خرید ملک تابعی از متغیرهای گوناگون می باشد . در نظر اول برای تعیین هزینه ساختمان پیش ساخته و یا خرید سایر املاک و مستقلات ، عواملی نظیر متراژ ، مواد بکار رفته ، جزئیات معماری و آپشن های موجود بنا و ... مورد بررسی قرار می گیرد . نکته حائز اهمیت در مورد هزینه ساختمان پیش ساخته عدم دخالت محل قرارگیری ملک روی قیمت آن می باشد . بطور مثال ، برخلاف ساختمان های دائمی رایج که محل قرار گیری آن تاثیر مستقیمی روی قیمت آن دارد ( مانند تفاوت قیمت مسکن در منطقه ای گران قیمت در پایتخت و محله ای ساده در یک شهرستان دور افتاده ) ، هزینه ساختمان پیش ساخته فقط و فقط تابعی از قیمت تمام شده خود بنا می باشد و تنها ارتباط مکان قرارگیری سازه با هزینه ها ، میزان مسافت محل استقرار سازه پیش ساخته تا محل تولید آن می باشد که مستلزم اخذ کرایه حمل و نقل یا ترانسفر کالا می باشد .
هزینه ساختمان پیش ساخته ارتباط مستقیمی با مواد بکار رفته در آن دارد که از مهمترین آن ها می توان به نوع اسکلت ( فولادی سنگین و فولادی ) ، نوع سقف (گالوانیزه طرح سفال- آندولین- آندو ویلا ویا گالوانیزه طرح سفال به تنهایی ) ، نوع نمای خارجی (ورق نمای الکترو استاتیک و یا فایبر سمنت- فلکسی برد- پلانک- بتن و ترکیب این مواد با کامپوزیت به جای بتن ) ، نوع نمای داخلی (دیوار پوش پلی استایرن- MDF - PVC –گچبرگ- کناف- بلکا- کاغذ دیواری و یا استفاده از همین مواد بعلاوه گچ به جای دیوار پوش پلی استایرن ) ، نوع پوشش سقف داخلی (دیوار پوش پلی استایرن- MDF - PVC - کناف) ، نوع کف طبقات (بتنی و یا کف خشک ) ، نوع کفپوش (لمینت - PVC تایل- PVC رول – سرامیک - سنگ و یا PVC تایل-PVC رول به تنهایی ) ، درب های ورودی ، درب های داخلی و پنجره ها اشاره کرد . نا گفته نماند که هزینه ساختمان پیش ساخته به موارد فوق محدود نشده و علاوه بر محاسبه میزان اجرت ساخت ، هزینه آشپزخانه و سرویس های بهداشتی نیز به طرز جداگانه محاسبه می گردد . در حالت فوق متقاضیان خرید سازه پیش ساخته می توانند با تغییر هریک از گزینه های بالا ، قیمت تمام شده را به قیمت مد نظر خود برسانند ؛ در حالتی دیگر که هزینه ساختمان پیش ساخته در قالب پکیجی آماده ارائه می گردد ، در رایجترین حالات هزینه ها به این شرح است :سازه تمام بتن لوکس – ضد سرقت ( در 2 حالت دائمی و قابل حمل ) ، ساختمان های پیش ساخته مدولار ( با قابلیت جدا یا اضافه شدن قطعات ) ، سازه های پیش ساخته DryWall با کف بتنی و نمای دکوراتیو ( سازه هایی که به جای گچ و سیمان ، از مقوا و کاغذ های فشرده در ساختار خود بهره می گیرند ) و سایر سازه ها از قبیل کانکس ها و اتاقک ها اشاره کرد .